کتاب زندگی معنوی: ریاضت و حزن

مجموعهٔ «زندگی معنوی» حاصل درس‌گفتارهایی است که طی سال‌های ۱۳۸۵ تا ۱۳۹۶، در طی یازده سال، ارائه شده و اینک با بازنگری و ویرایش، آمادهٔ عرضه گردیده است. این مجموعه با تکیه بر اثر گران‌سنگ منازل‌السائرین نوشتهٔ خواجه عبدالله انصاری، به تبیین زندگی معنوی یا فرا‌مادی می‌پردازد. در این اثر، اصول و ویژگی‌های زندگی معنوی به گونه‌ای ارائه شده است که نظامی منسجم و چارچوبی جامع برای درک بهتر خود و رفتارمان، هم در بُعد فردی و هم در عرصهٔ اجتماعی، فراهم می‌سازد.

معرفت، اساسی‌ترین عامل برتری انسان است. انسان، به مدد عقل که مهم‌ترین توانمندی وجودی اوست، می‌تواند راه معرفت را برگزیند یا در تاریکی جهل بماند و خود را از تلاش برای رسیدن به شناخت محروم سازد.

نیک‌بختی و شوربختی در طول عمر، و نیز سعادت یا شقاوت زندگی، نه حاصل تصادف است و نه جبری از پیش‌نوشته؛ بلکه بازتاب انتخاب‌ها و شیوهٔ سلوک لحظه‌به‌لحظهٔ انسان است. زندگی با وجود پیچیدگی‌های ظاهری‌اش، از درون دارای شفافیتی شگفت‌آور و روشن است. انسان، به اندازهٔ توجه و تأملی که در مواجهه با شرایط گوناگون زندگی از خود نشان می‌دهد، می‌تواند زمینهٔ بهره‌مندی یا محرومیت خود را از حقایق ژرف و لطایف شیرین هستی رقم بزند.

بی‌تردید، خالق کائنات و نیروهای بی‌شمار او، در زمان مناسب و به میزانی که با فضل و عدل پروردگار حکیم سازگار باشد، بهره‌مندی یا محرومیت انسان را مقدر می‌فرمایند.

به طور کلی، سرنوشت انسان پس از هبوط، دو گونه بیش نیست: صعود یا سقوط. از آن‌گاه که پدر نخستین انسان‌ها از میوهٔ ممنوعه تناول کرد و نافرمانی در برابر خداوند نمود، هبوط، سرنوشت او و فرزندانش شد؛ و بدین‌سان، جایگاه و محل استقرار دائمی انسان‌ها، کرهٔ منجمدی به نام زمین گردید.