کتاب سبک‌های زندگی و خرده‌فرهنگ‌ها

دو مفهوم «سبک زندگی» و «خرده‌فرهنگ» از مفاهیم کلیدی در حوزه‌های گوناگون علمی به‌شمار می‌آیند. این مفاهیم چارچوبی تحلیلی برای مطالعه‌ی نمودهای بیرونی فرهنگ فراهم می‌آورند. از رهگذر سبک‌ها و خرده‌فرهنگ‌ها می‌توان جامعه و جایگاه فرد در آن را تحلیل کرد و با شناسایی شباهت‌ها و تفاوت‌های میان افراد و گروه‌ها، به درکی ژرف‌تر از باورها و کنش‌های آنان دست یافت.

در بنیان مطالعات سبک زندگی و خرده‌فرهنگ‌ها، مسئله‌ای مشترک به نام «تمایز اجتماعی ـ فرهنگی» به چشم می‌خورد. پرسش اصلی این است که چرا کنشگران اجتماعی با ویژگی‌های گوناگون، سبک‌های فرهنگی متفاوتی را ـ چه در سطح اندیشه و چه در سطح رفتار ـ بروز می‌دهند. این دو حوزه، از رهیافتی پیچیده برای تحلیل پدیده‌های اجتماعی ـ فرهنگی بهره می‌برند؛ رهیافتی که در آن، سطوح مختلفی از ارزش‌ها، باورها، نگرش‌ها و رفتارها، و همچنین حوزه‌های گوناگون اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و اقتصادی در نظر گرفته می‌شود. همین پیچیدگی، آن‌ها را از بسیاری از چشم‌اندازهای پژوهشی دیگر متمایز می‌سازد.

با وجود ریشه‌های مشترک میان این دو حوزه، تفاوت‌هایی نیز میان آن‌ها وجود دارد. درحالی‌که مطالعات مربوط به سبک زندگی، بر درک تقسیم‌بندی‌های سنخ‌شناسانه و تمایزهای درونی جمعیت‌ها تمرکز دارند، مطالعات خرده‌فرهنگی می‌کوشند علاوه بر تحلیل ویژگی‌های زندگی اکثریت، به تبیین زندگی اقلیت‌ها نیز بپردازند.

با اینکه امروزه پژوهش‌های متعددی در زمینه‌ی سبک زندگی و خرده‌فرهنگ‌ها انجام شده است، بسیاری از این مطالعات فاقد تمرکز صریح بر مدل‌های تحلیلی هستند و به‌ندرت، فرض تلفیق این دو چشم‌انداز را مدنظر قرار داده‌اند. کتاب حاضر از یک‌سو به تبیین و دسته‌بندی رویکردهای عمده‌ی تحلیلی در حوزه‌ی سبک‌های زندگی و خرده‌فرهنگ‌ها می‌پردازد، و از سوی دیگر، با ارائه‌ی مفهومی نو از سبک زندگی، رویکردی جدید را معرفی می‌کند که نتیجه‌ی ادغام مطالعات خرده‌فرهنگی در چارچوب مطالعات سبک زندگی است.